დასაწყისი - “ექიმის სახლი” / The Beginning -"Doctor's House"

ნინუცა ფანგანი , თსა-ს სტუდენტი / Ninutsa Phangani, TMA student

დასაწყისი - “ექიმის სახლი”

ვისმენთ სხვადასხვა ისტორიას, არაფრის და ყველაფრის შესახებ. ხშირად ამ ისტორიის ნაწილად წარმოვიდგენთ თავს, ვამატებთ და ვაკლებთ მნიშვნელობებს. მიზეზი იმის, თუ რატომ მოგვწონს ისტორიები, არის მათი თანმიმდევრული დინამიკა - დასაწყისი, განვითარება და დასასრული.

ყველაზე რთული, მაინც დასაწყისია. თითქოს როგორი მარტივია, აირჩიო, გადაწყვიტო და წინ სრული სვლით გადადგა ნაბიჯი. თუმცა, სწორედ ამ ნაბიჯთან გვიჩნდება ყველაზე მნიშვნელოვანი კითხვა, რა არის ჩემი დასაწყისი? ამ კითხვით დაიწყო 1950-იან წლებში სტუდენტის ცხოვრება, რომელიც მეტყევე ინჟინრობიდან აფხაზეთის გმირ ექიმად წარდგენამდე გაგრძელდა. ეს უკანასკნელი კი, არც ისე მარტივი მოსაპოვებელი გახლდათ, როგორც ჟღერს. აფხაზეთის მთების მიუვალ თოვლიან ადგილებსა და კოდორის ხეობაში ოჯახიდან ოჯახში გამოძახებებზე სიარულმა და არაერთი პაციენტის გადარჩენამ ეს სტატუსი მოაპოვებინა და ალბათ დამეთანხმებით, სრულიად დამსახურებულად.

მედიცინა არ ყოფილა პირველი არჩევანი, სანამ ერთ დღეს კლინიკაში პაციენტად თავადვე არ აღმოჩნდა. სწორედ ამ მომენტში მიხვდა, რომ არასწორი არჩევანი გაკეთა და დროა შეცვალოს. იმავე წელს, სამედიცინო ინსტიტუტის მისაღები გამოცდები ჩააბარა, ნაცნობობის გარეშე. კი, დღეს ნამდვილად კომიკურად ჟღერს ნაცნობობა, მაგრამ მაშინ წარმოუდგენელი იყო.

დღემდე ახსოვს ის შეგრძნება, როდესაც საგამოცდო ბილეთზე ამოიკითხა სულხან-საბა ორბელიანის დიდაქტიკური მოტივები. ასე შედგა მისი, როგორც ექიმის პროფესიის დასაწყისი. არ ვიცი რატომ, მაგრამ მეგონა სტუდენტური ცხოვრება არ იყო ისეთი ფერადი და მხიარული, როგორ ახლა გვაქვს, ისეთივე შავ-თეთრი წარმომედგინა, როგორც ცენზურიანი ფილმები ორმოცდაათიანი წლებიდან. კონტრასტი ცალსახად შესამჩნევია ახლანდელ და წარსულ რეალობას შორის. მეც რომ იმ დროში მეცხოვრა, ის დრო მომენატრებოდა, სევდანარევი ხმით და წყლიანი თვალებით რომ მიყვებიან. თვალებში ყოველთვის ჩანს ემოციები. რაც უფრო ღრმად ჩავდივართ მოგონებებში, მით უფრო სევდანარევ ბედნიერებას ვგრძნობ ბაბუის გამოხედვაში.

მოგონებები კარგია, მაგრამ ცხოვრება არ იყო მარტივიო. მთელ სოფელს თავი მოჰქონდა, ვინმე თანასოფლელი თუ წავიდოდა ქალაქში სასწავლებლად. თბილისში ჩამოსვლა რაღაც მიუწვდომელი იყო, საზღვარგარეთ წასვლას ჰგავდა. დაიწყო სტუდენტობა და გზა გამოჯანმრთელებულ პაციენტებამდე. სტიპენდია თავის რჩენის მნიშვნელოვან ასპექტს წარმოადენდა, რომ არა 60 მანეთი, სწავლის გაგრძელება შეუძლებელი იქნებოდა. ამისთვის მატრიკული (იმ დროისთვის ნიშნების ფურცელი) ოთხიანებით უნდა შეგევსო, თუ ხუთოსანი იყავი მთლად უკეთესი. უფრო თავმომწონედ შეგეძლო გეყოყოჩა თანატოლების წინაშე, იცინის.

ადამიანები იმდენად ხშირად იკარგებიან ამბიციებში, რომ საბოლოოდ მხოლოდ მოგონება რჩებათ. ამ შემთხვევაში ამბიციას მიზანი ახლდა, მიზანს კი წარმატებული მომავლის სურვილი. მიზნები და შესაძლებლობები, რომლებიც საბჭოთა პერიოდმა არც თუ ისე რეალურად აქცია. დღეს მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში შეგვიძლია დავეკონტაქტოთ სასურველ უნივერსიტეტსა თუ კლინიკას. თუმცა 1960-70 წლები წარმოიდგინეთ, რეჟიმის გამო საკუთარ ფიქრებთანაც რომ ვერ რჩებით მარტო და პარალელურად უცხო ქვეყანაში გსურთ განათლების მიღება. ზუსტად მაშინ, როდესაც ყველაზე რთული კარიერული გადაწყვეტილების წინაშე აღმოჩნდა და ასპირანტურა გერმანიაში უნდა გაეგრძელებინა, რაიკომმა (რაიონული კომიტეტი) გადაწყვიტა ამბიციური სტუდენტი სხვა ქვეყნისთვის არ დაეთმო. საბჭოთა საქართველო კვალიფიციური კადრებით გაემრავალფეროვნებინა და ამიტომ ბაბუა აფხაზეთში, კოდორის ხეობაში გაამწესა უმცროს ექიმად. ასე დაიწყო პირველი წარმატება დიდი მიზნისკენ. 34 “კოიკიანი” საავადმყოფოს გვერდით მდებარე პატარა ფინური სახლით, რომელსაც დროთა განმავლობაში „ექიმის სახლი“ დაერქვა და ასე შემორჩა კიდეც.

მიჰყვებოდა დღეები ღამეებს, თვეები წლებს. ერთი პაციენტიდან მეორესთან. ნებისმიერი სიმძიმის ძვლის დაზიანებას ხელით გასინჯვის დროს აუცილებლად ხვდებოდა. პირველი პორტატიული რენტგენის გამოყენებისას სამყაროს განვითარება ზენიტში ეგონა, როგორ შეიძლებოდა ამხელა აპარატის პატარა ყუთში ჩატევა. (ფოტო1). საუბრისას საკუთარ ხელებს ხშირად აკვირდება, რომლებმაც არა ერთი, არამედ, რამდენიმე ასეული ადამიანის სიცოცხლე იხსნა.

სიმართლე რომ ვთქვა, არ აღმოჩნდა ამ ყველაფრის აღწერა ისეთი მარტივი,როგორც მეგონა. სხვა ადამიანის გონებიდან დამალული და დავიწყებული ისტორიების ამოკრეფა, სევდაც და თანაგრძნობაც ვიგრძენი. თანავუგრძნე, რომ მის ნაცვლად მიიღეს გადაწყვეტილებები, სევდით კი ნათელი მოეფინა იმ ბურუსს, მის თვალებში რომ მუდამ ვხედავდი, მაგრამ მიზეზი არ ვიცოდი. ეს არის ადამიანის მოკლე ისტორია, რომელმაც გაბედა, დაიწყო და ნაბიჯი წინ ამაყად გადადგა, მგონი დროა, ჩვენც დავფიქრდეთ, რა არის ჩვენი დასაწყისი?

The Beginning - "Doctor's House"

We hear different stories about nothing and everything. We often imagine ourselves as part of this history, adding and subtracting values. The reason we like stories is because of their sequential dynamics—beginnings, developments, and endings.

The hardest part is the beginning. It's as if it's so easy to choose, decide and take a full step forward. However, the most important question we have at the first step is, what is my beginning? With this question began the life of a student in the 1950s, which continued from forestry engineering to being presented as a hero doctor of Abkhazia. This was not as easy to obtain as it sounds. Going on from family to family in the inaccessible snowy areas of the mountains of Abkhazia and in the Kodori valley and saving a number of patients deserved this status, and you will probably agree, fully deserved.

Medicine was not his first choice until one day he found himself as a patient in the clinic. It was at this moment that he realized that he had made a wrong choice and it was time to change. In the same year, he passed the exams at the Medical Institute without acquaintances. Yes, acquaintances sound comical today, but back then it was incredible.

He still remembers the feeling when he read the didactic motives of Sulkhan-Saba Orbeliani on the exam ticket. This was the beginning of his profession as a doctor. I don't know why, but I thought student life wasn't as colorful and fun as it is now, as black and white as the movies from the fifties. The contrast between the present and past reality is visible. If I lived in that time, I would miss that time, when they follow me with a sad voice and watery eyes. Emotions are always visible in the eyes. The deeper we go into the memories, the more sad happiness I feel in the look of my grandfather.

Memories are good, but life was not easy. The whole village was proud if a fellow villager went to study in the city. Arriving in Tbilisi was something unattainable, it was like going abroad. Studentship and the path to recovering patients began. The scholarship represented an important aspect of his life, if not for 60 Maneti, it would have been impossible to continue his studies. For this, you had to complete the matric (mark sheet at that time) with four marks, or if you had five marks it was even better. You could have been more self-righteous in front of your peers, he laughs.

People so often get lost in their ambitions that in the end, they are just a memory. In this case, ambition was accompanied by a goal, and the goal was accompanied by a desire for a successful future. Goals and opportunities that the Soviet period did not make very real. Today, we can contact the desired university or clinic anywhere in the world. However, imagine the 1960s-70s, when you cannot be alone with your thoughts because of the regime, and at the same time you want to get an education in a foreign country. Just when he was faced with the most difficult career decision and had to continue his postgraduate studies in Germany, Raikom (district committee) decided not to give the ambitious student to another country. He wanted to diversify Soviet Georgia with qualified personnel, and that's why he appointed my grandfather as a junior doctor in the Kodori Valley in Abkhazia. Thus began the first success towards a great goal. A small Finnish house, only with 34 beds, located next to the hospital, which over time was called "Doctor's House" and remained so.

Days followed nights, months followed years, from one patient to another. Bone damage of any severity he felt with his hands. When the first portable X-ray was used, the development world was at its zenith, thinking about how such a large machine could fit into a small box. (Photo 1). While talking, he often looks at his own hands, which have saved not one, but several hundreds of lives.

To tell the truth, it was not as easy to describe all this as I thought. Picking up hidden and forgotten stories from another person's mind, I felt both sadness and compassion. I sympathized with the fact that decisions were made instead of him, and with sadness, the cloud that I always saw in his eyes, but did not know the reason for, became clear. This is a short story of a person who dared, started, and took a step forward proudly. I think it's time for us to think, what is our beginning?